ارز دیجیتال (cryptocurrency) پولی است که بر بستر سیستم های دیجیتالی، اینترنت و بر پایه رمزنگاری بنا نهاده شده است و اکثرا به صورت غیرمتمرکز و توزیع شده مدیریت می شود.



ارز دیجیتال (cryptocurrency) به نوعی از پول گفته میشود که وجود فیزیکی ندارد و به صورت الکترونیکی مدیریت و داد و ستد می شود. البته این مفهوم را نباید با مفهوم پول های موجود در حساب های بانکی که به صورت الکترونیکی جابجا می شوند اشتباه گرفت. پول های موجود در حساب های بانکی حضور فیزیکی دارند و در هر زمان می توان آن ها را از بانک ها تحویل گرفت ولی ارز دیجیتال صرفا بر بستر اینترنت و دستگاه های الکترونیکی قرار گرفته اند و هیچ اثر فیزیکی ندارند.

ارزهای دیجیتال داده های رمزگذاری شده هستند که امکان رمزگشایی آن ها در حد صفر است. در تراکنش های مالی که توسط ارزهای دیجیتال صورت می گیرد رهگیری طرفین تراکنش کار بسیار دشواری است و در اصل این ارزها در ابتدا با رویکرد محرمانگی مطلق به وجود آمدند. یعنی تبادل مالی از طریق پولی که هیچ واسطه و پشتیبان مشخصی ندارد و از این رو قابل رهگیری نمی باشد.

اولین ارز دیجیتال در سال 2009 با نام بیت کوین ارائه شد. با گذشت چندین سال از معرفی بیت کوین هنوز مشخص نشده که برای اولین بار این ارز توسط چه کسی ارائه شده است و مبدع آن کیست و تنها اسم مستعاری به نام "ساتوشی ناکاموتو" وجود دارد که به عنوان موسس بیت کوین شناخته می شود و هویت این شخص در دنیای واقعی مشخص نیست. همین امر خود مهر تاییدی بر محرمانگی بسیار بالای این نوع ارزها می باشد. در حال حاضر محبوب ترین و متداول ترین ارز دیجیتال بیت کوین است.  البته ارزهای دیجیتال زیادی بعد از بیت کوین به وجود آمده اند که تعداد آن ها در حدود 1000 تا است.

 بیت کوین معروف ترین ارز دیجیتال

ارزهای دیجیتال مشهور

بیت کوین:

 بیت کوین به نوعی پدر ارزهای دیجیتال است. ارزش کل بازار بیت کوین اکنون بیش از ۷۰ میلیارد دلار است. در مجموع 21 میلیون واحد بیتکوین وجود دارد که هنوز همه آن استخراج نشده است. در حال حاضر استخراج بیت کوین از طریق دستگاه هایی به نام ماینر به یکی از منابع درامدی تبدیل شده است. البته استخراج ارز دیجیتالی خاص بیت کوین نیست و بسیاری دیگر از ارزهای دیجیتالی نیز از طریق ماین کردن قابل استخراج هستند.

لایت کوین:

لایت کوین چیزی حدود 3 سال بعد از بیت کوین و در اواخر سال 2011 ارائه شد. سرعت استخراج لایت کوین از بیت کوین بسیار بالاتر است و این امر اگرچه یک مزیت است اما به علت استخراج راحت تر ارزش آن را نسبت به بیت کوین در سطح پایین تری قرار دادده است.

اتریوم:

در سال ۲۰۱۵ ارائه شد. اتریوم فقط یک روش پرداخت نیست و روی الگوریتم های آن امکان اجرای قراردادهای دو طرفه بدون تقلب وجود دارد. یعنی طرفین معامله بدون حضور فیزیکی می توانند خود را اثبات کنند تا طرف مقابل آن ها را شناخته و امکان پیگیری های ثانویه وجود داشته باشد. اپلیکیشن اتریوم روی توکن همین شبکه به نام اتر کار می کند. ارزش بازار اتریوم پس از بیت کوین با 41 میلیارد دلار در جایگاه دوم قرار دارد.

زد کش:

زدکش نیز یک الگوریتم متن باز است که در اواخر سال 2016 ارائه شد. ادعای اصلی زدکش امنیت بسیار بالای آن است و در عین حال طرفین معامله و مبلغ تراکنش را به صورت محرمانه نگه می دارد.

ریپل:

ریپل یک روش پرداخت آنی و فرامرزی با هزینه تراکنش بسیار پایین است. ساختار ریپل با مابقی ارزهای دیجیتال متفاوت است و این ارز نیازی به استخراج ندارد از این رو سیستم های خدمات دهنده آن انرژی بسیار کمتری نسبت به سایر ارزهای دیجیتالی مصرف می کنند.
 

هدف و ویژگی اصلی ارزهای دیجیتالی چیست؟

ارزهای دیجیتالی دو هدف بسیار مهم را دنبال می کنند. اول محرمانگی و دوم امنیت. هدف اصلی این ارزها انجام تراکنش های غیرقابل پیگیری و بدون مرز است و در عین حال باید از امنیت قابل قبولی برخوردار باشند. بسیاری از ارزهای دیجیتال بدون واسطه هستند و شما برای داشتن این ارزهای و استخراج آن ها نیازی به ثبت نام در هیچ سازمانی ندارید.

استخراج ارز دیجیتال

شاید تا به حال عبارت استخراج ارز دیجیتال یا ماینر و ماینیگ ارز دیجیتال را شنیده باشید. اما استخراج ارز به چه معناست؟ همانطور که عنوان شد اکثر ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین به صورت غیرمجتمع و توزیع شده هستند، بدین معنا که یک سازمان یا دولت خاص مسئولیت آن را بر عهده ندارد و سیستم های خدمات دهنده آن ها در سراسر دنیا توزیع شده اند. این سیستم ها ممکن است در خانه افراد یا هر مکانی قرار داشته باشند و وظیفه این سیستم ها که ماینر نام دارند صحت سنجی تراکنش های ارزهای دیجیتال است. رمزنگاری و رمزگشایی ارزهای دیجیتال فرایند بسیار سنگین و پیچیده است و علت این سنگینی امنیت بسیار بالای آن ها است. سیستم های توزیع شده در سرتاسر دنیا یا همان ماینرها مسئولیت این محاسبات را بر عهده گرفته اند و در مقابل مقداری از ارز دیجیتال به صورت روزانه و بسته به تعداد تراکنش های صورت گرفته به آن ها پاداش داده می شود. بدیهی است هرچه ماینر شما قوی تر باشد تعداد تراکنش بیشتری را مدیریت کرده و خروجی بیشتری خواهد داشت.

 

چگونه به ارزهای دیجیتالی اعتماد کنیم؟

برای پاسخ به این سوال لازم است تا حدی با علم رمزنگاری آشنا باشید. علم رمزنگاری علمی است که بر پایه ی ریاضیات بنا شده است. ارزهای دیجیتالی یک رشته از بیت ها هستند (فرض کنید رشته ای از حروف) و به گونه ای رمزگذاری می شوند که هیچ شخص دیگری در دنیا قادر به تولید این رشته از حروف نیست. امنیت رمزگذاری ارزهای دیجیتال به حدی بالاست که امکان شکستن آن ها وجود ندارد و تمام حملات و هک هایی که تا کنون عیله این ارزها صورت گرفته است به نوعی جهت دستیابی به رمز ورود آن ها بوده. یعنی اگر دارنده این ارزها امینت رمزهای خود را حفظ کند خطر دیگری سرمایه دیجیتالی او را تهدید نخواهد کرد. با این تفاسیر  حفظ امنیت ارزهای دیجیتال به مراتب راحت تر از پول های فیزکی است که افراد با خود حمل کرده یا در بانک ها سپرده گذاری می کنند.

از طرفی چون اغلب ارزهای دیجیتال از جمله بیت کوین واسطه مشخصی ندارند و در کل شبکه جهانی توزیع شده اند یک فرد یا نهاد خاص قادر نیست فرد یا گروهی را از دسترسی به این سیستم منع کند و از طرفی هویت دارندگان این ارزها نیز مشخص نیست. پس امکان تحریم وجود ندارد. همین امر باعث شده که حجم بسیار زیادی از تراکنش های مالی ناسالم  دنیا مانند قاچاق اسلحه و مواد مخدر با استفاده از ارزهای دیجیتال صورت گیرد.